Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny zlokalizowana jest na Wzgórzu Zamkowym w Kielcach. Jej początki sięgają 1171 roku, kiedy to została ona poświęcona przez biskupa krakowskiego Gedeona, który ustanowił w tym miejscu kapitułę kolegiacką. Biskup Wincenty Kadłubek przeniósł tu parafię z kościoła św. Wojciecha znajdującego się po drugiej stronie starego miasta. Pierwotnie Kolegiata zbudowana była w stylu romańskim. Do dziś na elewacji można zobaczyć jej fragmenty. Ciekawostką jest, iż Bazylika była świadkiem ataków tatarskich w XIII wieku, a także wojen politycznych, między Konradem Mazowieckim i Bolesławem Wstydliwym o tron w 1244. Wtedy to Wzgórze Zamkowe wraz z bazyliką zostało ufortyfikowane po uprzednim spustoszeniu dóbr biskupich. W latach 1514-1728 powstawały kolejne dobudówki do Bazyliki, między innymi kapitularz, zakrystia oraz łącznik kościół-pałac. W latach 1869-72 budowla ta zyskała styl barokowy, dzięki licznym przebudowom. W latach 1890-1893 i 1912-1914 przebudowywano i modernizowano wnętrze świątyni. Zastosowano wtedy również częściową rekonstrukcję. Warto tu zaznaczyć, iż ołtarze zmieniano wraz z epokami, na przykład w XVII wieku był tu ołtarz wawelski, przeniesiony do Bodzentyna obok Kielc w kolejnym stuleciu. W sąsiedztwie katedry znajduje się kaplica Ogrójcowa (pogrzebowa) z 1760 r., rozbudowana o apsydę w pocz. XX w. oraz dzwonnica z lat 1642-57, nadbudowana i zwieńczona hełmem w 1729 r.