De geschiedenis van het bloedbad van augusturs 1914

Augustus 1914 heeft een vreselijke stempel op de regio gedrukt. Een bezoek aan de citadel van Dinant is noodzakelijk om te begrijpen welke enorm zware prijs de burgers betaald hebben. We proberen deze tragische episode voor de regio van de Hoge Maas voor u samen te vatten. Op 2 augustus 1914 stelde Duitsland een ultimatum aan België: het land eiste een vrije doorgang voor zijn troepen. België weigerde en op 4 augustus viel het Duitse leger het Belgische grondgebied binnen. In de regio van de Hoge Maas waren er geen Belgische maar Franse soldaten. Van bij het begin van de oorlog had België de hulp ingeroepen van Frankrijk, Groot-Brittannië en Rusland. Ze stonden alle drie garant voor de Belgische neutraliteit. Ons land was zich er immers van bewust dat het zich niet staande zou kunnen houden tegenover de Duitse overmacht. In Dinant vonden op zaterdag 15 augustus de eerste echte gevechten tussen de Duitsers en de Fransen plaats. Bij het ochtendgloren bezetten de Fransen beide oevers van de Maas en de Citadel. De hele ochtend verpletterde de Duitse artillerie de Franse stellingen op de Citadel. De Fransen werden uiteindelijk gedwongen zich terug te trekken en te evacueren via de trap die afdaalt naar de stad. Om twaalf uur 's middags wapperde de Duitse vlag boven de Citadel. Vanuit de schietgaten schoten de Duitsers op de Franse stellingen. Onder de gewonden was een zekere Charles De Gaulle, die hier zijn vuurdoop onderging. Voor de Fransen was de situatie meer dan kritiek, ook al waren hun verliezen minder groot. Het volgende weekend stond de regio weer in brand. De Hoge Maas vormde een van de conflicthaarden van de slag aan de grens. Omstreeks zaterdag 22 augustus 1914 botsten zeven Duitse legers met de Belgische, Franse en Britse legers op een front dat zich uitstrekte van Bergen tot in Frans Lotharingen. Overal wonnen de Duitsers, maar op geen enkel ogenblik hadden ze de geallieerden, die zich terugtrokken, definitief kunnen verslaan. Een duidelijke Duitse overwinning had het Duitse leger in staat kunnen stellen haar plan uit te voeren om het Franse leger te omsingelen. Rondom de streek van Givet concentreerden de gevechten zich op zondag 23 augustus. Het 3e Duitse leger probeerde bij Waulsort de Maas over te steken. In de avond van 22 augustus deden de Duitsers een eerste poging per boot. Deze poging werd gemakkelijk afgeslagen door de Fransen, maar daarna veranderde de situatie compleet... De Fransen bliezen de spoorwegbrug in Anseremme op die enkele kilometers stroomafwaarts lag. De operatie verliep niet helemaal succesvol. Tijdens de actie was de sluis aan de onderkant beschadigd. Het niveau van de Maas daalde hierdoor met meer dan met 1,5 meter. Dit maakte het voor de Duitsers bij Waulsort veel gemakkelijker om over te steken. Om 6 uur 's ochtends waadden en zwommen ze over langs de sluis van Waulsort. De Duitsers hadden hun doel bereikt: ze waren op de linkeroever aangekomen. Om 14.00 uur werd er ter hoogte van Colébi, een plaats aan de oever van de Maas, een brug gebouwd. Het Franse verzet duurde slechts enkele uren… maar de Duitsers zouden wraak nemen op de burgerbevolking. In het gebied rond de sluis hebben ze 13 mannen gedood en 11 huizen in brand gestoken. Er is maar één man die het bloedbad overleefde, de bakker. De Duitsers dwongen hem om tijdens de hele oorlog brood te bakken. Zelfs vandaag de dag vraagt men zich nog af waarom de rest van het dorp gespaard bleef. In die tijd was Waulsort een luxe badplaats. Sommigen denken dat het Duitse leger toen al wist dat de infrastructuur van Waulsort nuttig zou zijn om de troepen te verzorgen en te huisvesten. Op de rechteroever wordt Hastière-par-Delà niet gespaard. De 114 gebouwen werden op de avond van 23 augustus stuk voor stuk in brand gestoken en vernietigd, met uitzondering van 16 gebouwen. De romaanse abdijkerk ontsnapte aan de vlammen en werd gebruikt als stal voor de Duitse troepen. De kerk geraakte hierbij wel beschadigd. De Duitsers hebben niet alleen de gebouwen vernield, maar ook de mensen aangevallen. U kon de namen van de slachtoffers lezen op de steen in Hastière-par-Delà.