Hogestraat 52, Aalten
Gedurende de laatste oorlogsjaren waren er honderden onderduikers in Aalten. Dit waren vooral jonge mannen, die weigerden om in Duitsland te gaan werken. Velen gingen op zondag met hun gastgezinnen naar de kerk. De Duitsers wisten dat de kerken in Aalten zondags vol zaten. Vaak moesten de onderduikers op de omliggende boerderijen doordeweeks hard werken en was de kerkgang op hun rustdag een uitje waarbij ze ook anderen zagen.
Dit werd verraden en zo werden ze op zondag 30 januari 1944 bij de Westerkerk (toen in gebruik bij de Gereformeerde Kerk van Aalten) en de Christelijke Gereformeerde Kerk aan de Berkenhovestraat tijdens de dienst omsingeld. Bij het uitgaan van de kerk werden alle jonge mannen tussen de 19 en 23 jaar gearresteerd. In de Westerkerk ging het om 42 personen. In de Christelijk Gereformeerde kerk waren uiteindelijk 6 jongemannen het slachtoffer. De meesten werden afgevoerd naar het concentratiekamp Amersfoort. Daar hebben zij onder de beruchte kampcommandant Kotälla een zware tijd gehad. Een aantal van hen heeft de vrijheid niet teruggekregen en van de overlevenden was een deel voor het leven getekend.
Mevr. Gerda Ligterink-Brusse schreef een ontroerend en bemoedigend gedicht, getiteld “de Helper”. Dit gedicht is een dierbare herinnering geworden voor de betrokken mensen.
De Helper
‘k Sla d’ogen naar ’t gebergt heen
Dat was het laatste woord
Dat Gij hen meegaf op den weg
Naar ’t kamp in Amersfoort
Nog ’s morgens in des Heerenhuis
Getroost door ’t Goddelijk woord
En ’s middags door des vijands hand
Naar ’t kamp in Amersfoort
Maar hoe de vijand tieren mocht
Gij Heere hebt gehoorde
De bee van hen op deze weg
Naar ’t kamp van Amersfoort
Gij zijt met hen, Uw Geest omringt
Hen zelfs in ’t donker oord
Dat weten wij en, zij met ons
In ’t kamp te Amersfoort
O God, wees Gij hen dan nabij
Totdat de morgen gloort
En zij, U dankend, zijn weer thuis
Uit ’t kamp te Amersfoort
bron: Nationaal Onderduikmuseum Aalten
